Phân Biệt Giữa 3PL Và 4PL: Điểm Khác Biệt, So Sánh

Trong bối cảnh chuỗi cung ứng năng động hiện nay, việc chọn lựa mô hình logistics phù hợp có thể quyết định hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Việc làm rõ về 3PL và 4PL đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp đang tìm kiếm sự cân bằng giữa kiểm soát, khả năng mở rộng và hiệu quả chi phí. Dù cả hai nhà cung cấp logistics bên thứ ba và thứ tư đều cung cấp hỗ trợ logistics thuê ngoài, chúng có những khác biệt rõ rệt về quy mô, chiến lược và sự tích hợp. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ phân tích những khác biệt chính giữa mô hình 3PL và 4PL để giúp bạn xác định mô hình nào phù hợp nhất với nhu cầu doanh nghiệp của bạn.

Tìm hiểu các cấp phân phối trong logistics

Các cấp phân phối trong logistics được chia thành năm cấp độ riêng biệt, mỗi cấp độ đại diện cho một cách tiếp cận khác nhau trong việc quản lý chuỗi cung ứng. Việc hiểu rõ những cấp độ này sẽ giúp doanh nghiệp chọn được chiến lược logistics phù hợp với nhu cầu của mình.

Logistics Bên Thứ Nhất (1PL)

Logistics Bên Thứ Nhất (1PL) là mô hình logistics trong đó chủ hàng (doanh nghiệp) tự thực hiện toàn bộ quy trình vận chuyển và quản lý hàng hóa, mà không thuê bất kỳ đơn vị trung gian nào. Doanh nghiệp sẽ sử dụng phương tiện, kho bãi và nhân sự nội bộ để đưa sản phẩm từ nơi sản xuất đến tay khách hàng hoặc điểm bán. Đây là mô hình phổ biến ở các doanh nghiệp nhỏ, sản xuất hộ gia đình hoặc hoạt động phân phối nội bộ.

Logistics Bên Thứ Hai (2PL)

Logistics bên thứ 2 (2PL) là nhà cung cấp dịch vụ logistics truyền thống, cung cấp năng lực vận chuyển hoặc lưu kho riêng biệt, nhưng không tham gia quản lý chuỗi cung ứng tổng thể. Ví dụ, một hãng tàu biển, công ty vận tải đường bộ, hãng hàng không hoặc đơn vị cho thuê kho là 2PL. Họ chỉ chịu trách nhiệm vận chuyển hoặc lưu trữ hàng hóa, theo hợp đồng đơn lẻ, không tích hợp dịch vụ.

Logistics Bên Thứ Ba (3PL)

Logistics Bên Thứ Ba (3PL) là nhà cung cấp logistics thuê ngoài toàn diện và chuyên nghiệp. Họ cung cấp một chuỗi dịch vụ trọn gói, bao gồm: lưu kho, quản lý hàng tồn kho, hoàn tất đơn hàng, vận chuyển và xử lý hoàn trả. 3PL thường sử dụng công nghệ để kết nối với hệ thống của khách hàng và quản lý vận hành logistics thay mặt doanh nghiệp. Đây là giải pháp phù hợp với các công ty muốn tối ưu chi phí, nâng cao hiệu quả mà không cần tự vận hành toàn bộ logistics nội bộ.

Logistics Bên Thứ Tư (4PL)

Logistics Bên Thứ Tư (4PL) là đơn vị quản lý tổng thể chuỗi cung ứng cho doanh nghiệp. Họ không trực tiếp vận hành vận chuyển hay kho bãi, mà đứng ở vị trí tư vấn, tích hợp và điều phối toàn bộ các nhà cung cấp logistics khác (bao gồm cả 3PL). 4PL chịu trách nhiệm chiến lược như thiết kế chuỗi cung ứng, tối ưu chi phí và cải thiện hiệu suất, thay mặt doanh nghiệp quản lý toàn diện các hoạt động logistics từ đầu đến cuối.

Logistics Bên Thứ Năm (5PL)

Logistics Bên Thứ Năm (5PL) là đơn vị tổ chức và quản lý toàn bộ mạng lưới logistics dựa trên nền tảng công nghệ, đặc biệt là trong thương mại điện tử. 5PL không chỉ điều phối các nhà cung cấp dịch vụ logistics (như 3PL và 4PL), mà còn thiết kế giải pháp chuỗi cung ứng kỹ thuật số toàn diện, tự động hóa và tối ưu bằng dữ liệu lớn (big data), AI và hệ thống quản trị thông minh.

Hiểu rõ hơn về nhà cung cấp 3PL

Third-Party Logistics (3PL) là mô hình logistics mà doanh nghiệp thuê ngoài một bên chuyên cung cấp dịch vụ logistics để thực hiện các hoạt động như lưu kho, quản lý hàng tồn kho, hoàn tất đơn hàng, vận chuyển và xử lý trả hàng.

Đặc điểm chính của 3PL:

• Doanh nghiệp không trực tiếp vận hành logistics mà ủy thác cho đơn vị chuyên nghiệp.

• 3PL cung cấp dịch vụ theo yêu cầu, có thể linh hoạt điều chỉnh theo từng giai đoạn phát triển của doanh nghiệp.

• Phù hợp với các công ty đang mở rộng quy mô, bán hàng đa kênh, hoặc cần tối ưu chi phí logistics.

Ví dụ về 3PL:

• Một thương hiệu thời trang online thuê 3PL lưu trữ sản phẩm trong kho tại Mỹ, xử lý đơn hàng và giao hàng cho khách.

• Một doanh nghiệp F&B thuê 3PL để phân phối hàng đến các siêu thị và nhà bán lẻ trên toàn quốc.

Ưu điểm của 3PL:

• Tiết kiệm chi phí đầu tư hạ tầng kho bãi, nhân sự và công nghệ logistics.

• Tăng tốc độ giao hàng, cải thiện trải nghiệm khách hàng.

• Linh hoạt mở rộng sang thị trường mới mà không cần xây dựng hệ thống logistics riêng.

• Tận dụng công nghệ hiện đại như WMS, tích hợp đơn hàng tự động.

Hạn chế của :

• Mất một phần quyền kiểm soát trực tiếp chuỗi cung ứng.

• Có thể phát sinh chi phí ẩn nếu không quản lý hợp đồng rõ ràng.

• Phụ thuộc vào chất lượng dịch vụ và hiệu suất của nhà cung cấp 3PL.

Hiểu rõ hơn về nhà cung cấp 4PL là gì?

Fourth-Party Logistics (4PL) là mô hình logistics chiến lược, trong đó nhà cung cấp 4PL không trực tiếp thực hiện các dịch vụ logistics như lưu kho hay vận chuyển, mà quản lý toàn bộ chuỗi cung ứng của doanh nghiệp, bao gồm điều phối các nhà cung cấp 3PL, tư vấn chiến lược và tối ưu hiệu suất. 4PL đóng vai trò là cố vấn cấp cao và đầu mối điều phối tổng thể, giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả và kiểm soát toàn diện chuỗi cung ứng.

Đặc điểm chính của 4PL:

• Không trực tiếp thực hiện vận chuyển hay lưu kho mà quản lý, tích hợp và tối ưu tất cả các hoạt động logistics.

• Hoạt động như một đối tác chiến lược, chịu trách nhiệm toàn diện về chuỗi cung ứng đầu cuối.

• Thường sử dụng nhiều nhà cung cấp 3PL và hệ thống công nghệ để đảm bảo tính hiệu quả và minh bạch.

• Phù hợp với các doanh nghiệp lớn, có chuỗi cung ứng phức tạp, hoạt động toàn cầu.

Ví dụ về 4PL:

• Một tập đoàn đa quốc gia thuê công ty 4PL quản lý toàn bộ chuỗi cung ứng quốc tế, từ tìm kiếm nhà cung cấp 3PL, phân tích dữ liệu, tối ưu tồn kho đến theo dõi KPI.

• Một hãng bán lẻ sử dụng 4PL để phối hợp nhiều đối tác giao hàng, nhà kho và phần mềm logistics khác nhau trên nhiều quốc gia.

Ưu điểm của 4PL:

• Tối ưu hóa toàn bộ chuỗi cung ứng, không chỉ riêng logistics vận hành.

• Giảm gánh nặng quản lý, doanh nghiệp có thể tập trung vào hoạt động cốt lõi.

• Minh bạch, đồng bộ và linh hoạt hơn nhờ tích hợp công nghệ và dữ liệu thời gian thực.

• Phù hợp cho mở rộng quy mô toàn cầu và mô hình đa kênh.

Hạn chế của 4PL:

• Chi phí cao hơn, do tính chất tư vấn, quản lý và công nghệ tích hợp phức tạp.

• Phụ thuộc lớn vào đối tác 4PL, đòi hỏi chọn đúng nhà cung cấp có năng lực.

• Thiếu kiểm soát trực tiếp, dễ bị ảnh hưởng nếu 4PL không minh bạch hoặc phản ứng chậm với sự cố.

Sự khác biệt giữa 3PL và 4PL là gì?

Phân biệt giữa 3PL và 4PL là điều rất quan trọng trong ngành logistics, vì mỗi mô hình đảm nhiệm các vai trò khác nhau trong chuỗi cung ứng. Hiểu rõ những khác biệt này có thể giúp doanh nghiệp chọn đúng đối tác logistics phù hợp với nhu cầu của mình.

Các khác biệt chính giữa quy trình 4PL và 3PL là gì?

Dưới đây, chúng tôi sẽ khám phá cách mỗi mô hình hoạt động, nêu bật quy trình và chức năng độc đáo xác định 3PL và 4PL.

3PL hoạt động như thế nào?

Nhà cung cấp Logistics Bên Thứ Ba hoạt động bằng cách quản lý các chức năng logistics cụ thể cho các doanh nghiệp. Dưới đây là cách thức hoạt động:

• Tiếp nhận hàng tồn kho: Nhà cung cấp 3PL tiếp nhận sản phẩm từ nhà sản xuất hoặc nhà cung cấp và lưu trữ chúng trong kho của họ.
• Hoàn tất đơn hàng: Khi một khách hàng đặt hàng, nhà cung cấp 3PL sẽ chọn, đóng gói và gửi sản phẩm trực tiếp đến khách hàng.
• Quản lý vận tải: Nhà cung cấp 3PL phối hợp logistics vận chuyển, chọn nhà vận chuyển và quản lý lịch trình vận chuyển để đảm bảo giao hàng đúng hạn.
• Xử lý trả hàng: 3PL cũng xử lý việc trả hàng, quản lý logistics của các mặt hàng đã được trả và hoàn lại chúng khi cần thiết.

4PL hoạt động như thế nào?

Nhà cung cấp Logistics Bên Thứ Tư hoạt động như một quản lý logistics toàn diện, giám sát toàn bộ chuỗi cung ứng. Dưới đây là cách thức hoạt động:

• Quản lý chuỗi cung ứng: Nhà cung cấp 4PL đánh giá toàn bộ chuỗi cung ứng, xác định các khu vực cần cải thiện và tối ưu hóa.
• Phối hợp với các nhà cung cấp 3PL: Nó quản lý mối quan hệ với nhiều nhà cung cấp 3PL, đảm bảo rằng mỗi chức năng logistics được thực hiện một cách hiệu quả và hiệu suất.
• Tích hợp công nghệ: 4PL thực hiện các giải pháp công nghệ tiên tiến để có khả năng nhìn thấy thời gian thực và phân tích dữ liệu, cho phép doanh nghiệp theo dõi hiệu suất và đưa ra quyết định sáng suốt.
• Lập kế hoạch chiến lược: 4PL phát triển và thực hiện các chiến lược logistics tương ứng với mục tiêu của doanh nghiệp, tập trung vào việc giảm chi phí và cải thiện dịch vụ.

3PL và 4PL hợp tác với nhau như thế nào?

Trong chuỗi cung ứng hiện đại, 3PL và 4PL phối hợp để cung cấp giải pháp logistics toàn diện. 3PL đảm nhận các hoạt động thực thi như vận chuyển, lưu kho và hoàn tất đơn hàng. Trong khi đó, 4PL đứng ở cấp độ chiến lược, điều phối và giám sát hoạt động của một hoặc nhiều nhà cung cấp 3PL, nhằm đảm bảo mọi dịch vụ logistics phù hợp với mục tiêu kinh doanh tổng thể.

Sự hợp tác này giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí, nâng cao hiệu suất và kiểm soát chuỗi cung ứng tốt hơn. 4PL tập trung vào phân tích dữ liệu, quản lý hiệu suất và cải tiến liên tục, còn 3PL chuyên thực hiện logistics hiệu quả. Cùng nhau, họ tạo ra một mô hình vận hành linh hoạt, đáp ứng tốt nhu cầu mở rộng và cạnh tranh trong thương mại hiện đại.

Chọn lựa giữa 3PL và 4PL cho doanh nghiệp của bạn

Việc chọn đối tác logistics phù hợp – 3PL hay 4PL – phụ thuộc vào quy mô doanh nghiệp, độ phức tạp chuỗi cung ứng và mục tiêu chiến lược. 3PL phù hợp với các doanh nghiệp vừa và nhỏ cần linh hoạt và muốn kiểm soát hoạt động. Ngược lại, 4PL thích hợp cho các doanh nghiệp lớn có chuỗi cung ứng phức tạp, cần quản lý tổng thể và tối ưu hóa chiến lược.

• Độ phức tạp chuỗi cung ứng: 3PL hỗ trợ hoạt động logistics cụ thể; 4PL quản lý toàn diện và điều phối nhiều nhà cung cấp.
• Mức độ kiểm soát: 3PL cho phép doanh nghiệp duy trì sự giám sát; 4PL đảm nhận toàn quyền điều hành logistics.
• Khả năng mở rộng: 3PL linh hoạt với nhu cầu tăng trưởng; 4PL cung cấp khả năng phối hợp đa tầng hiệu quả trong dài hạn.
• Chi phí và giá trị: 3PL có chi phí tối ưu hơn cho vận hành tinh gọn; 4PL đòi hỏi chi phí cao hơn nhưng mang lại giá trị chiến lược vượt trội.
• Công nghệ tích hợp: 4PL dẫn đầu về tích hợp hệ thống, cung cấp khả năng theo dõi thời gian thực và phân tích sâu chuỗi cung ứng.

Doanh nghiệp cần cân nhắc kỹ các yếu tố trên để chọn mô hình logistics phù hợp, đảm bảo hiệu quả vận hành và phát triển bền vững.

Tóm lại, việc hiểu rõ những khác biệt chính trong 3PL và 4PL trong mô hình logistics rất quan trọng, nhất là khi cần xác định đối tác thích hợp cho chiến lược chuỗi cung ứng của bạn. Trong khi các nhà cung cấp 3PL cung cấp các giải pháp linh hoạt, dịch vụ cụ thể lý tưởng cho các doanh nghiệp đang trên đà phát triển, các nhà cung cấp 4PL cung cấp sự giám sát toàn diện và quản lý chiến lược phù hợp cho các hoạt động phức tạp và toàn cầu. Quyết định cuối cùng sẽ phụ thuộc vào quy mô của công ty bạn, sở thích kiểm soát và độ phức tạp logistics.

Nếu bạn đang tìm kiếm một đối tác 3PL đáng tin cậy để tối ưu hóa quy trình hoàn tất đơn hàng và tinh gọn hoạt động của mình, Keys Logistics luôn sẵn sàng hỗ trợ. Liên hệ với chúng tôi ngày hôm nay để khám phá các giải pháp logistics tùy chỉnh của chúng tôi.